Niềng răng là một phương pháp chỉnh nha phổ biến giúp cải thiện khớp cắn, đều răng và mang lại nụ cười thẩm mỹ hơn. Trong quá trình tư vấn niềng răng, một câu hỏi thường gặp từ khách hàng là: “Có cần thiết phải nhổ răng khôn trước khi niềng không?”. Câu trả lời là không phải trường hợp nào cũng bắt buộc phải nhổ, nhưng trong một số tình huống, việc nhổ răng khôn là rất cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị lâu dài.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng Nha khoa Tâm Đức tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.
Răng khôn là gì và ảnh hưởng thế nào đến quá trình niềng răng?
Răng khôn (hay còn gọi là răng số 8) là răng mọc cuối cùng trong cung hàm, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 17 đến 25. Do mọc sau cùng và không còn nhiều khoảng trống nên răng khôn dễ mọc lệch, mọc ngầm hoặc chen chúc các răng khác, gây đau nhức và viêm nhiễm.
Đối với quá trình niềng răng, răng khôn có thể ảnh hưởng theo nhiều cách:
Gây cản trở dịch chuyển răng
Trước hết, nếu răng khôn mọc lệch, mọc ngầm hoặc chen chúc, chúng có thể gây cản trở quá trình dịch chuyển răng. Khi niềng răng, bác sĩ cần không gian trên cung hàm để di chuyển các răng về đúng vị trí mong muốn. Răng khôn mọc sai lệch có thể chiếm chỗ không cần thiết hoặc cản trở lực kéo từ mắc cài, khiến quá trình niềng diễn ra chậm hơn hoặc không đạt hiệu quả như kỳ vọng.
Gây viêm, đau hoặc ảnh hưởng vệ sinh
Do nằm sâu bên trong cung hàm, răng khôn rất khó được làm sạch triệt để, dẫn đến nguy cơ sâu răng, viêm nướu, áp xe hoặc lan viêm sang các răng bên cạnh. Trong giai đoạn đang niềng, việc gặp các vấn đề viêm nhiễm này có thể khiến quá trình điều trị bị gián đoạn, đồng thời gây đau nhức và bất tiện cho bệnh nhân.
Tạo áp lực đẩy răng về phía trước
Răng khôn có thể tạo áp lực đẩy các răng phía trước, đặc biệt là khi nó đang trong quá trình trồi lên hoặc nằm lệch trong xương hàm. Lực đẩy âm thầm này dễ khiến răng cửa bị xô lệch trở lại sau khi tháo niềng – một trong những nguyên nhân phổ biến khiến nhiều người phải đeo hàm duy trì lâu dài hoặc tái niềng.
Khi nào cần nhổ răng khôn trước khi niềng?
Việc có cần nhổ răng khôn trước khi niềng hay không là một quyết định lâm sàng quan trọng và không thể áp dụng chung cho mọi trường hợp. Tùy theo từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ đánh giá tổng thể về vị trí, hình dạng, hướng mọc cũng như mối tương quan của răng khôn với các răng kế cận và toàn bộ cung hàm.
Nếu răng khôn được xác định là có nguy cơ ảnh hưởng đến hiệu quả niềng hoặc sức khỏe răng miệng, việc nhổ bỏ sẽ được xem là cần thiết. Dưới đây là những trường hợp phổ biến mà bác sĩ chỉnh nha có thể chỉ định nhổ răng khôn trước khi bắt đầu niềng:
Răng khôn mọc lệch, mọc ngầm hoặc mọc ngang: Đây là tình trạng khá phổ biến và thường gây cản trở lớn trong quá trình niềng. Những chiếc răng khôn mọc sai hướng có thể đâm vào răng số 7 gây đau nhức, viêm nhiễm và ảnh hưởng đến khả năng dịch chuyển răng khi mang mắc cài.
Tiềm ẩn nhiều nguy cơ: Một số răng khôn tuy không gây đau ngay lập tức nhưng lại nằm ở vị trí khó vệ sinh, dễ tích tụ mảng bám và trở thành nguồn gây viêm nướu, sâu răng. Thậm chí ảnh hưởng xấu đến răng kế cận nếu không được xử lý sớm.
Cần tạo khoảng trống để sắp xếp răng: Trong nhiều kế hoạch điều trị, việc cần có không gian trên cung hàm để sắp xếp lại các răng bị lệch lạc là điều bắt buộc. Khi đó, việc nhổ răng khôn (đặc biệt là các răng khôn hàm dưới) sẽ giúp bác sĩ có thêm khoảng trống cần thiết để thực hiện lực kéo hiệu quả.
Răng khôn gây triệu chứng lâm sàng tái phát: Nếu bạn thường xuyên bị đau vùng sau hàm, viêm lợi trùm, nhiễm trùng quanh răng khôn hoặc đau đầu không rõ nguyên nhân thì rất có thể răng khôn chính là “thủ phạm” âm thầm gây ảnh hưởng. Việc giữ lại răng khôn trong trường hợp này không chỉ cản trở việc niềng răng mà còn làm tăng nguy cơ biến chứng toàn hàm.
Tuy nhiên không phải mọi răng khôn đều cần phải nhổ. Nếu răng khôn mọc thẳng, có khoảng cách đủ rộng để vệ sinh, không tác động đến các răng kế cận và không gây ra bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào thì bác sĩ hoàn toàn có thể cân nhắc giữ lại.
Nhổ răng khôn có nên thực hiện trước hay sau khi niềng?
Thông thường, nếu xác định cần nhổ bác sĩ sẽ khuyến nghị thực hiện nhổ răng khôn trước khi bắt đầu kế hoạch niềng răng từ vài tuần đến 1 tháng. Nhằm đảm bảo vùng nhổ lành thương tốt, tránh ảnh hưởng đến quá trình dịch chuyển răng.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, răng khôn có thể được nhổ sau khi đã gắn mắc cài, tùy thuộc vào kế hoạch điều trị cụ thể của bác sĩ chỉnh nha.
Không phải ai cũng cần nhổ răng khôn khi niềng răng. Điều quan trọng là phải được đánh giá bởi bác sĩ chuyên sâu về chỉnh nha, với hệ thống chẩn đoán hiện đại để đảm bảo quyết định nhổ hay giữ răng khôn là hợp lý, an toàn và hỗ trợ tối đa cho kết quả niềng răng lâu dài.
